Thoát vị đĩa đệm cột sống cổ là gì?
Thoát vị đĩa đệm cột sống cổ là bệnh lý ngày càng phổ biến và ảnh hưởng nặng nề tới chất lượng cuộc sống người bệnh và nguy hiểm hơn có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm như: Rối loạn cảm giác và vận động, thậm chí liệt tứ chi.
Bệnh hay gặp ở lứa tuổi lao động và người lớn tuổi, nam nhiều hơn nữ tuy nhiên tỷ lệ người trẻ mắc thoát vị đĩa đệm cột sống cổ ngày càng gia tăng. Các nghề nghiệp như: Thợ lặn, khuân vác, nghề nghiệp phải ngồi nhiều (nhân viên văn phòng, lái xe), nghệ sĩ piano, đánh trống, xiếc nhào lộn, người thường thực hiện các động tác cúi gập quá mức, bấm nắn cổ không đúng kỹ thuật thường có tỷ lệ mắc bệnh cao hơn những người khác.
Thoát vị đĩa đệm cổ – bệnh lý ngày càng phổ biến
Những nguyên nhân nào dẫn tới tình trạng thoát vị đĩa đệm cột sống cổ?
Thoát vị đĩa đệm là hiện tượng dịch chuyển nhân nhầy của đĩa đệm ra khỏi vị trí bình thường – thoát ra ngoài vỏ bao xơ theo vị trí rách của vòng sợi. tùy thuộc vào vị trí rách của bao xơ mà gây ra các hình thái, loại thoát vị khác nhau, trong đó loại thoát vị gây nghiêm trọng nhất, trực tiếp đến cảm giác đó là thoát vị ra phía sau gây chèn ép vào dây thần kinh.
Nguyên nhân chủ yếu gây ra thoái vị gồm:
- Thoái hóa (quá trình lão hóa) theo tuổi: Đây là nguyên nhân tự nhiên, không thể thay đổi được. Khi đó theo thời gian, đĩa đệm bị thoái hóa, mất nước, trở nên khô, dễ bị rách vòng sợi dẫn đến nhân nhầy dễ bị thoát ra ngoài.
- Sau chấn thương, ngã hay sai tư thế đột ngột gây rách vòng xơ cũng làm nhân nhầy thoát ra ngoài. Đặc biệt là những bệnh nhân có đĩa đệm thoái hóa từ trước làm tăng nguy cơ thoát vị hơn.
Khi bị thoát vị đĩa đệm cột sống cổ có biểu hiện như thế nào?
Triệu chứng tại chỗ
Đau nhức: Đây là dấu hiệu rõ ràng nhất khi bị thoát vị đĩa đệm cổ. Cơn đau thường xuất hiện ở vùng cổ đột ngột và lan ra các vị trí khác của cơ thể như đầu, cánh tay, bả vai và gây ra hội chứng cổ vai cánh tay. Tùy vào mức độ bệnh mà mức độ và tần suất của triệu chứng sẽ xuất hiện khác nhau. Nếu bệnh nặng thì ảnh hưởng rất nhiều đến sinh hoạt, vận động của người bệnh.
Tê bì một vài vị trí trên cơ thể: Tùy vào dây thần kinh bị chèn ép mà khu vực bị tê bì có thể khác nhau. Nếu đĩa đệm thoát ra khỏi vị trí vốn có và gây chèn ép lên dây thần kinh thì bệnh nhân có thể sẽ thấy tê bì, mất cảm ở vùng cánh tay, bàn tay và có thể lan sang cả ngón tay, dọc đường đi của dây thần kinh. Nếu tủy sống bị chèn ép thì cảm giác tê bì sẽ lan đến tứ chi.
Yếu cơ tay chân: Bệnh thoát vị đĩa đệm cột sống cổ càng nặng thì cơ tay chân sẽ càng yếu dần, thường chỉ xảy ra khi nhân nhầy chèn ép vào tủy sống. Thông thường, cơ chân sẽ bị yếu trước, ảnh hưởng đến khả năng di chuyển. Khi hoạt động gắng sức, cơ đùi và bắp chân thường rung lên, không kiểm soát tốt. Sau đó cơ tay sẽ bị ảnh hưởng, khả năng cầm nắm cũng giảm.
Hạn chế phạm vi cử động: Khu vực cổ không những bị đau mà cứng hơn, khả năng vận động cũng không còn linh hoạt. Các cử động khó như cúi, ngửa cổ, đưa tay ra sau lưng trở nên khó thực hiện. Nếu cố gắng, người bệnh dễ bị đau đớn hơn hoặc căng cứng cơ vô cùng khó chịu.
Các triệu chứng khác
Ngoài các triệu chứng điển hình khi dây thần kinh hoặc tủy sống chịu ảnh hưởng do thoát vị đĩa đệm cổ thì bệnh nhân có thể xuất hiện một số dấu hiệu về hô hấp và tiêu hóa khi dây thần kinh liên quan chịu ảnh hưởng.
Thoát vị đĩa đệm cổ có thể gây ra những cơn đau vùng cổ – vai – gáy
Các xét nghiệm nào giúp chẩn đoán thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng?
Với sự tiến bộ của y học hiện nay, có nhiều xét nghiệm hỗ trợ chẩn đoán thoát vị đĩa đệm như:
Chụp Xquang cột sống
Là phương pháp đơn giản, dễ thực hiện ở nhiều cơ sở y tế. Qua hình ảnh thấy được trên Xquang, bác sĩ có thể đánh giá tình trạng tổn thương cột sống, hướng tới chẩn đoán thoát vị đĩa đệm như: mất đường cong sinh lý cột sống, trượt đốt sống,..
Chụp cộng hưởng từ (MRI)
Đây là phương pháp rất quan trọng để đánh giá đĩa đệm và khối thoát vị. Phương pháp này giúp phân loại, đánh giá mức độ chèn ép thần kinh, tổn thương tủy,.. do các khối thoát vị gây ra để có hướng điều trị cụ thể cho từng mức độ.
Chụp cắt lớp vi tính (có hay không có thuốc cản quang)
Mục đích nhằm đánh giá tổn thương thoát vị đĩa đệm có canxi hóa bất thường hay canxi hóa các dây chằng, mỏ xương,..
Các xét nghiệm khác
Ngoài ra còn có các xét nghiệm khác nhằm phân biệt với các bệnh lý khác hoặc các tổn thương kèm theo của bệnh như xét nghiệm máu, chụp bao rễ thần kinh, điện cơ, siêu âm,…
Điều trị thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng như thế nào?
Chế độ luyện tập, sinh hoạt
Vật lý trị liệu: Kéo dãn cổ có thể giúp duy trì sức mạnh và sự linh hoạt của cổ, có khả năng chống đau tốt hơn. Một số bài tập, chẳng hạn như hóp cằm, tư thế ngửa đầu về phía sau giúp đầu và cổ có tư thế tốt hơn, giảm áp lực lên cột sống cổ cũng như các đĩa đệm
Bất động cột sống cổ: Trong giai đoạn cấp đang đau nhiều, bệnh nhân cần nằm nghỉ tại giường, đeo nẹp cổ khi ngồi và khi đi lại trong một đến ba ngày đầu. Bất động cột sống cổ có tác dụng giảm phù nề, giảm đau cột sống.
Các phương pháp điều trị nội khoa
Tùy mức độ đau mà các bác sĩ có thể chỉ định sử dụng thuốc giảm đau đơn thuần như Paracetamol hoặc nhóm thuốc giảm đau nhóm NSAIDs giúp giảm đau và giảm viêm rễ thần kinh.
Các loại thuốc giãn cơ giúp giảm các cơn đau do co cứng cơ cạnh cột sống.
Sử dụng các vitamin nhóm B.
Sử dụng các thuốc NSAID trong điều trị
Các phương pháp điều trị phẫu thuật
Khi tất cả các phương pháp điều trị trong giai đoạn bệnh nhẹ không đạt được hiệu quả, bác sĩ sẽ cân nhắc thực hiện có nên phẫu thuật hay không sau 6 tuần điều trị trước đó. Tuy nhiên, khả năng tái phát sau phẫu thuật vẫn có thể xảy ra. Các phương pháp phẫu thuật gồm:
Phẫu thuật thoát vị đĩa đệm cột sống cổ bằng nội soi: Phương pháp ít xâm lấn, ít tàn phá cơ, phần mềm, hiệu quả nhanh. Áp dụng với thể thoát vị lệch phía sau bên hoặc thoát vị lỗ liên hợp.
Phẫu thuật thay đĩa đệm nhân tạo lối trước: Bảo vệ được chức năng vận động của đĩa đệm, tuy nhiên chỉ áp dụng được khi cột sống vẫn còn vững.
Phẫu thuật thoát vị đĩa đệm cột sống cổ bằng lấy bỏ đĩa đệm, hợp nhất 2 đốt sống: Ưu điểm lấy bỏ rộng rãi thoát vị đĩa đệm và đĩa đệm thoái hóa, cố định vững chắc cột sống cổ. Thực hiện được khi không áp dụng được phương pháp thay đĩa đệm nhân tạo. Nhược điểm: Mất biên độ vận động đĩa, gây thoái hóa các tầng liền kề nhanh hơn.
Làm gì để phòng thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng?
Thoát vị đĩa đệm cột sống cổ là bệnh nguy hiểm, dễ gây nhiều biến chứng, thời gian điều trị, hồi phục kéo dài. Chính vì vậy, để đảm bảo sức khỏe bản thân chúng ta cần chủ động phòng ngừa bệnh ngay từ đầu bằng các lối sống, sinh hoạt ăn uống lành mạnh, loại bỏ các yếu tố nguy cơ gây bệnh như:
- Thường xuyên luyện tập thể dục thể thao với cường độ vừa phải, giúp tinh thần thoải mái.
- Duy trì cân nặng cơ thể ở mức lý tưởng, giảm cân khi thừa cân.
- Điều chỉnh chế độ làm việc, tư thế làm việc cho đúng, tránh động tác sai tư thế, đột ngột,..
- Đảm bảo chế độ ăn uống khoa học, đủ chất.
- Bỏ thuốc lá, các chất kích thích.
- Khám sức khỏe định kỳ để phát hiện sớm và điều trị bệnh kịp thời.
Đánh giá của Khách Hàng